Truyền hình thực tế đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống giải trí hiện đại. Từ những cuộc thi tài năng đầy kịch tính đến những chương trình hẹn hò lãng mạn hay những thử thách sinh tồn khắc nghiệt, thể loại này luôn thu hút hàng triệu khán giả trên toàn thế giới. Điều gì đã tạo nên sức hút khó cưỡng của truyền hình thực tế? Hãy cùng Cafemom giải mã trong bài viết này nhé!
1. Truyền hình thực tế là gì?
Truyền hình thực tế là một thể loại chương trình truyền hình phổ biến, thu hút hàng triệu người xem trên toàn thế giới. Vậy truyền hình thực tế là gì?
1.1. Khái niệm và đặc điểm
"Truyền hình thực tế" là một thể loại chương trình truyền hình tập trung vào việc ghi lại những tình huống xảy ra một cách tự nhiên, không theo kịch bản được viết sẵn.. Mục đích chính là thu hút sự chú ý của khán giả thông qua những cảm xúc chân thật, sự bất ngờ, hồi hộp hoặc những khoảnh khắc hài hước. Một số đặc điểm chính của truyền hình thực tế có thể kể đến như:
- Tính chân thực: Các tình huống diễn ra một cách tự nhiên, không bị dàn dựng hoặc diễn xuất. Tuy nhiên, mức độ "thực" này cũng gây nhiều tranh cãi, vì đôi khi nhà sản xuất vẫn có thể can thiệp để tăng tính hấp dẫn.
- Không có kịch bản (hoặc ít): Khác với phim truyện, truyền hình thực tế không có kịch bản chi tiết. Các nhân vật hành động và tương tác dựa trên tình huống thực tế.
- Nhân vật đa dạng: Người tham gia có thể là người nổi tiếng, người bình thường, hoặc kết hợp cả hai. Điều này tạo nên sự gần gũi và thu hút khán giả.
- Tương tác với khán giả: Trong một số chương trình, khán giả có thể tham gia vào việc bình chọn, đánh giá thí sinh hoặc ảnh hưởng đến nội dung.

>>> XEM THÊM: TOP 5 CÁC DIỄN GIẢ DOANH NHÂN KHỞI NGHIỆP THÀNH CÔNG 2024
1.2 Quá trình chương trình truyền hình thực tế phát triển tại Việt Nam
Vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, các chương trình trò chơi truyền hình (game show) bắt đầu du nhập vào Việt Nam, mang theo một số yếu tố của truyền hình thực tế, như tính tương tác, thi đấu và loại bỏ. Ví dụ như chương trình "Vượt lên chính mình" (bắt đầu phát sóng năm 2002) có thể được coi là một trong những chương trình đặt nền móng cho THTT ở Việt Nam, dù chưa hoàn toàn là THTT theo định nghĩa hiện đại.
Tuy nhiên, phải đến giữa những năm 2000, với sự du nhập của các format quốc tế, THTT mới thực sự bùng nổ và phát triển mạnh mẽ như ngày nay, với đa dạng thể loại và ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống xã hội. Ngày nay, thể loại chương trình này đã trở thành một phần không thể thiếu của truyền hình Việt Nam, tạo ra nhiều ngôi sao, xu hướng và ảnh hưởng đến văn hóa giải trí.

2. Top các chương trình truyền hình thực tế phổ biến và ăn khách nhất
Trên thực tế, một chương trình thực tế phổ biến và ăn khách phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như thời điểm, khu vực, tiêu chí đánh giá (rating, lượt xem online, độ phủ sóng trên mạng xã hội...). Dưới đây là một số thông tin mà Cafemom tổng hợp về một số chương trình truyền hình thực tế nổi tiếng và được yêu thích nhất trên thế giới và tại Việt Nam, dựa trên sự phổ biến và ảnh hưởng của chúng.
2.1 Running Man Việt Nam
Running Man Việt Nam, với tên gọi ban đầu là "Chạy đi chờ chi" và sau này đổi thành "Running Man Vietnam - Chơi là chạy", là một chương trình truyền hình thực tế rất được yêu thích tại Việt Nam. Đây là phiên bản Việt hóa của chương trình nổi tiếng Hàn Quốc "Running Man". Chương trình bao gồm các trò chơi vận động, thử thách trí tuệ và đặc biệt là trò chơi xé bảng tên nổi tiếng.
Các thành viên và khách mời sẽ được chia thành các đội hoặc chơi cá nhân để hoàn thành nhiệm vụ và giành chiến thắng. Chương trình được yêu thích bởi sự hài hước, tính giải trí cao, dàn cast nổi tiếng, yếu tố bất ngờ và kịch tính, cùng với việc khám phá văn hóa và địa điểm đẹp trên khắp Việt Nam. Running Man Việt Nam đã tạo ra một lượng fan đông đảo và góp phần quảng bá du lịch Việt Nam.

2.2 Gameshow 2 ngày 1 đêm
"2 Ngày 1 Đêm" là một chương trình truyền hình thực tế rất được yêu thích tại Việt Nam, được mua bản quyền từ chương trình cùng tên nổi tiếng của Hàn Quốc (2 Days & 1 Night). Chương trình mang đến những trải nghiệm du lịch, khám phá văn hóa và con người Việt Nam thông qua những thử thách và trò chơi vui nhộn.
Các thành viên cố định và khách mời sẽ cùng nhau trải qua hai ngày một đêm tại một địa điểm ở Việt Nam. Họ sẽ tham gia vào các trò chơi, thử thách, hoạt động ngoài trời và trải nghiệm văn hóa địa phương. Chương trình đã trở thành một trong những chương trình truyền hình thực tế được yêu thích nhất tại Việt Nam, mang đến những giây phút giải trí sảng khoái và những trải nghiệm ý nghĩa cho khán giả.

2.3 Rap Việt
Rap Việt là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm tài năng rap, được phát sóng lần đầu vào năm 2020. Chương trình đã tạo nên một cơn sốt trong giới trẻ và góp phần đưa nhạc rap đến gần hơn với công chúng. Chương trình có sự tham gia của các huấn luyện viên là những rapper nổi tiếng trong giới underground và mainstream.
Format chương trình bao gồm các vòng thi từ casting, đối đầu, bứt phá đến chung kết, nơi các thí sinh phải thể hiện khả năng rap, viết lời và trình diễn trên sân khấu. Rap Việt không chỉ là một cuộc thi mà còn là một nền tảng để phát triển cộng đồng rap Việt, tạo ra những sản phẩm âm nhạc chất lượng và góp phần thay đổi cái nhìn của xã hội về rap. Chương trình đã có 3 mùa phát sóng và dự kiến sẽ tiếp tục trong tương lai.

>>> XEM THÊM: TRANG TRÍ CÂY XANH TRONG NHÀ - BÍ QUYẾT HOÀ MÌNH VÀO THIÊN NHIÊN.
2.4 Ca sĩ mặt nạ (The Masked Singer)
Ca sĩ mặt nạ là một chương trình âm nhạc độc đáo, được mua bản quyền từ chương trình "King of Mask Singer" của Hàn Quốc. Điểm đặc biệt của chương trình là các ca sĩ nổi tiếng sẽ hóa trang kín mít, đeo mặt nạ và thể hiện tài năng ca hát của mình mà không để lộ danh tính. Ban giám khảo và khán giả sẽ dựa vào giọng hát, phong cách trình diễn và những gợi ý được đưa ra để đoán xem người đứng sau lớp mặt nạ là ai.
Sự tò mò về danh tính của các ca sĩ đã tạo nên sức hút lớn cho chương trình. Ca sĩ mặt nạ không chỉ mang đến những màn trình diễn âm nhạc đỉnh cao mà còn tạo ra những cuộc tranh luận sôi nổi trên mạng xã hội về danh tính của các mascot. Chương trình đã có 2 mùa phát sóng và nhận được sự yêu thích của đông đảo khán giả.

2.5 Ơn giời cậu đây rồi!
Ơn giời cậu đây rồi là một chương trình hài tình huống, được phát sóng lần đầu vào năm 2014. Chương trình có sự tham gia của các nghệ sĩ hài nổi tiếng và các khách mời là những người nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Mỗi tập sẽ có các tình huống hài hước, bất ngờ và đòi hỏi sự ứng biến linh hoạt của các nghệ sĩ.
Điểm đặc biệt của Ơn giời cậu đây rồi là sự tương tác trực tiếp giữa các nghệ sĩ và trưởng phòng, tạo ra những tình huống dở khóc dở cười. Chương trình mang đến những tiếng cười sảng khoái cho khán giả và được yêu thích bởi sự hài hước duyên dáng của các nghệ sĩ. Chương trình đã trải qua nhiều mùa và vẫn tiếp tục được yêu thích.

2.6 Người ấy là ai
Người ấy là ai là một gameshow hẹn hò, được phát sóng lần đầu vào năm 2018. Chương trình tập trung vào việc tìm hiểu giới tính và tính cách của các chàng trai độc thân. Một nữ chính sẽ được gặp gỡ và tìm hiểu về các chàng trai, với sự hỗ trợ của ban cố vấn là những người nổi tiếng.
Điểm đặc trưng của gameshow này là yếu tố bất ngờ về giới tính của các chàng trai, tạo nên những khoảnh khắc hồi hộp và cảm xúc cho cả người chơi và khán giả. Chương trình không chỉ mang đến những câu chuyện tình yêu cảm động mà còn góp phần lan tỏa những thông điệp tích cực về tình yêu và sự đa dạng giới tính.

2.7 Sao nhập ngũ
Sao nhập ngũ là một chương trình truyền hình thực tế về quân đội, được phát sóng lần đầu vào năm 2017. Chương trình ghi lại quá trình huấn luyện và rèn luyện của các nghệ sĩ trong môi trường quân ngũ. Các nghệ sĩ sẽ được trải nghiệm cuộc sống của một người lính thực thụ, tham gia vào các hoạt động huấn luyện, sinh hoạt và học tập.
Sao nhập ngũ mang đến những trải nghiệm chân thực và ý nghĩa về cuộc sống quân ngũ, giúp khán giả hiểu hơn về những khó khăn và vất vả của người lính. Chương trình cũng góp phần giáo dục lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm với Tổ quốc. Chương trình được yêu thích bởi tính chân thực, kỷ luật và những khoảnh khắc cảm động.

>>> XEM THÊM: 5 CÁCH HIỆU QUẢ GIÚP BA MẸ ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO CON TỪ SỚM
2.8 Bạn muốn hẹn hò
Bạn muốn hẹn hò là một chương trình truyền hình thực tế hẹn hò của Việt Nam, được phát sóng lần đầu vào năm 2013. Chương trình mai mối cho những người độc thân muốn tìm kiếm một nửa của mình. Mỗi tập sẽ có hai cặp đôi tham gia, họ sẽ được trò chuyện và tìm hiểu về nhau thông qua một bức tường ngăn cách. Sau đó, họ sẽ quyết định có muốn gặp mặt trực tiếp và tìm hiểu nhau thêm hay không.
Bạn muốn hẹn hò được yêu thích bởi sự giản dị, chân thành và gần gũi với văn hóa Việt Nam. Chương trình tập trung vào những câu chuyện đời thường, những mong muốn về tình yêu và hôn nhân của những người tham gia. Với sự dẫn dắt duyên dáng của các MC, Bạn muốn hẹn hò đã mai mối thành công cho nhiều cặp đôi và trở thành một chương trình quen thuộc với khán giả Việt.

2.9 Anh trai say hi
"Anh Trai Say Hi" là chương trình thực tế âm nhạc, nơi các nghệ sĩ nam đã có sự nghiệp nhất định cùng nhau sinh hoạt, tập luyện và trình diễn. Điểm nhấn của chương trình là sự kết hợp giữa âm nhạc và yếu tố đời thường, cho khán giả thấy những khía cạnh khác của các nghệ sĩ ngoài ánh đèn sân khấu. Họ cùng nhau trải qua những thử thách, chia sẻ những câu chuyện và tạo nên những màn trình diễn đặc sắc.
Chương trình không chỉ là một cuộc thi mà còn là một hành trình kết nối và sẻ chia giữa các nghệ sĩ. "Anh Trai Say Hi" mang đến một không gian âm nhạc đa dạng, từ những bản hit quen thuộc đến những sáng tác mới, hứa hẹn những màn trình diễn bùng nổ và đầy cảm xúc. Chương trình tập trung vào sự tương tác, tình bạn và những khoảnh khắc đời thường của các nghệ sĩ.

2.10 Anh trai vượt ngàn chông gai
"Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai" là phiên bản Việt hóa của chương trình truyền hình nổi tiếng "Call Me By Fire" của Trung Quốc. Chương trình quy tụ 33 nghệ sĩ nam đã có sự nghiệp nhất định trong làng giải trí, ở nhiều lĩnh vực như ca sĩ, diễn viên, rapper, vũ công,... cùng nhau tranh tài và tạo thành những nhóm nhạc biểu diễn trên sân khấu.
Điểm đặc biệt của chương trình là sự kết hợp giữa những màn trình diễn âm nhạc được dàn dựng công phu và quá trình luyện tập, sinh hoạt chung của các nghệ sĩ. Khán giả sẽ được chứng kiến những màn "lột xác" ngoạn mục của các nghệ sĩ, từ hình tượng quen thuộc đến những phong cách mới mẻ và đầy bất ngờ. Chương trình cũng khai thác những câu chuyện về tình bạn, sự cạnh tranh và những nỗ lực vượt qua giới hạn của bản thân.

2.11 Chị đẹp đạp gió rẽ sóng
"Chị Đẹp Đạp Gió Rẽ Sóng" là phiên bản Việt hóa của chương trình nổi tiếng "Tỷ Tỷ Đạp Gió Rẽ Sóng" của Trung Quốc. Chương trình quy tụ các nữ nghệ sĩ đã thành danh trong nhiều lĩnh vực như ca hát, diễn xuất, người mẫu,... cùng nhau tranh tài và tạo thành nhóm nhạc nữ.
Điểm đặc biệt của chương trình là sự kết hợp giữa những màn trình diễn mãn nhãn và câu chuyện về sự nỗ lực, đam mê và khát khao khẳng định bản thân của các "chị đẹp". Chương trình tôn vinh vẻ đẹp, tài năng và sự tự tin của phụ nữ, đồng thời mang đến những thông điệp ý nghĩa về tuổi tác và sự nghiệp.

>>> XEM THÊM: GIÁO DỤC TÀI CHÍNH CHO TRẺ EM: HÀNH TRANG VỮNG BƯỚC TƯƠNG LAI
2.12 Masterchef - Vua đầu bếp
MasterChef là một chương trình truyền hình thực tế về nấu ăn, nơi các đầu bếp nghiệp dư cạnh tranh với nhau để giành danh hiệu "Vua đầu bếp". Chương trình được tạo ra bởi Franc Roddam và có nguồn gốc từ Anh. MasterChef đã được chuyển thể sang nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả phiên bản Việt Nam (Vua đầu bếp).
Các thí sinh của MasterChef phải trải qua nhiều thử thách nấu ăn khác nhau, từ những món ăn đơn giản đến những món ăn phức tạp, đòi hỏi kỹ năng, sự sáng tạo và kiến thức về ẩm thực. Ban giám khảo là những đầu bếp chuyên nghiệp và nổi tiếng sẽ đánh giá món ăn của thí sinh dựa trên hương vị, cách trình bày và kỹ thuật nấu nướng. MasterChef không chỉ là một cuộc thi nấu ăn mà còn là một chương trình giải trí hấp dẫn và cung cấp nhiều kiến thức bổ ích về ẩm thực.

2.13 The Voice - Giọng hát Việt
The Voice là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm tài năng ca hát, có nguồn gốc từ Hà Lan với tên gọi "The Voice of Holland". Điểm đặc biệt của chương trình nằm ở vòng thi "Giấu mặt", nơi các huấn luyện viên (thường là các ca sĩ nổi tiếng) ngồi quay lưng về phía thí sinh và chỉ dựa vào giọng hát để lựa chọn. Nếu thích giọng hát của thí sinh, huấn luyện viên sẽ bấm nút xoay ghế lại.
Sau vòng Giấu mặt, các thí sinh được chọn sẽ về đội của huấn luyện viên và tiếp tục tranh tài qua các vòng thi Đối đầu (Battle), Đo ván (Knockout) và Liveshow. Khán giả cũng có quyền bình chọn cho các thí sinh. The Voice đã trở thành một format thành công trên toàn thế giới, với nhiều phiên bản được sản xuất ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam (Giọng hát Việt).

2.14 Hành trình rực rỡ
"Hành Trình Rực Rỡ" là một chương trình thực tế khám phá văn hóa Việt Nam thông qua những chuyến hành trình đến các vùng đất khác nhau. Các nghệ sĩ tham gia chương trình sẽ trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc, tìm hiểu về lịch sử, phong tục tập quán và con người ở mỗi địa phương.
Chương trình không chỉ mang tính giải trí mà còn có giá trị văn hóa và giáo dục cao. "Hành Trình Rực Rỡ" giúp khán giả khám phá vẻ đẹp của đất nước, hiểu thêm về những giá trị truyền thống và khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Chương trình đề cao sự tương tác giữa các nghệ sĩ và người dân địa phương, tạo nên những khoảnh khắc chân thực và cảm động.

2.15 Vua tiếng việt
"Vua Tiếng Việt" là một chương trình trò chơi truyền hình về ngôn ngữ tiếng Việt. Người chơi sẽ phải vượt qua các thử thách liên quan đến từ vựng, ngữ pháp, thành ngữ, tục ngữ,... để chứng tỏ kiến thức và sự am hiểu về tiếng Việt.
Chương trình mang tính giáo dục cao, giúp người xem trau dồi vốn từ vựng, hiểu rõ hơn về ngữ pháp và những nét đẹp của tiếng Việt. "Vua Tiếng Việt" không chỉ là một trò chơi mà còn là một sân chơi bổ ích, khuyến khích mọi người yêu thích và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

>>> XEM THÊM: TOP 3 DIỄN GIẢ NỔI BẬT VỚI HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN
2.16 Ai là triệu phú
"Ai Là Triệu Phú" là một chương trình trò chơi truyền hình nổi tiếng trên toàn thế giới, được Việt hóa và phát sóng trên VTV3. Người chơi sẽ trả lời các câu hỏi trắc nghiệm với độ khó tăng dần để giành được giải thưởng cao nhất.
Chương trình đòi hỏi người chơi phải có kiến thức rộng rãi về nhiều lĩnh vực khác nhau. "Ai Là Triệu Phú" không chỉ mang tính giải trí mà còn giúp người xem mở rộng kiến thức và hiểu biết về thế giới xung quanh. Chương trình cũng tạo ra sự hồi hộp, gay cấn và kịch tính cho người xem khi theo dõi quá trình chinh phục giải thưởng của người chơi.

2.17 Our Song Việt Nam
"Our Song Vietnam" là phiên bản Việt hóa của chương trình âm nhạc nổi tiếng "Our Song" của Trung Quốc. Chương trình kết hợp các ca sĩ gạo cội (tiền bối) với các ca sĩ trẻ (hậu bối) để tạo thành những cặp đôi song ca, làm mới những ca khúc cũ và sáng tác những bài hát mới.
Điểm đặc biệt của chương trình là sự giao thoa giữa các thế hệ âm nhạc, tạo nên những màn trình diễn độc đáo và đầy cảm xúc. "Our Song Vietnam" không chỉ là một cuộc thi mà còn là một sân chơi để các nghệ sĩ chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và tôn vinh những giá trị âm nhạc.

2.18 The New Mentor
"The New Mentor" là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm và đào tạo thế hệ người mẫu mới với định hướng trở thành những người dẫn dắt xu hướng (trendsetter). Chương trình tập trung vào việc phát triển toàn diện các kỹ năng của người mẫu, từ chuyên môn đến khả năng sáng tạo, tư duy và xây dựng hình ảnh cá nhân.
Khác với các chương trình tìm kiếm người mẫu thông thường, "The New Mentor" đặt trọng tâm vào việc xây dựng thương hiệu cá nhân và khả năng tạo ảnh hưởng trên mạng xã hội cho các thí sinh. Chương trình mong muốn tìm ra những người mẫu không chỉ có ngoại hình mà còn có tư duy, cá tính và khả năng truyền cảm hứng.

2.19 The Face Việt Nam
"The Face Vietnam" là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm gương mặt đại diện cho các nhãn hàng. Các thí sinh sẽ được chia thành các đội dưới sự dẫn dắt của các huấn luyện viên là những người nổi tiếng trong giới showbiz.
Chương trình tập trung vào việc đánh giá khả năng biểu cảm, thần thái và khả năng thích ứng với nhiều phong cách khác nhau của các thí sinh. "The Face Vietnam" đã tạo ra nhiều gương mặt nổi bật trong làng giải trí và quảng cáo Việt Nam.

2.20 Vietnam’s Next Top Model
"Vietnam's Next Top Model" là một chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm người mẫu chuyên nghiệp. Các thí sinh sẽ trải qua nhiều thử thách khác nhau, từ chụp ảnh, catwalk đến quay quảng cáo, để chứng tỏ khả năng và tiềm năng của mình trong lĩnh vực người mẫu.
Chương trình không chỉ tập trung vào vẻ đẹp ngoại hình mà còn đánh giá cao sự chuyên nghiệp, cá tính và khả năng thích ứng của các thí sinh. "Vietnam's Next Top Model" đã tạo ra nhiều người mẫu thành công và có ảnh hưởng trong làng thời trang Việt Nam.

Trên đây là những thông tin tổng quan về truyền hình thực tế, giúp bạn có cái nhìn khách quan và toàn diện hơn về thể loại chương trình này. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức và trải nghiệm hữu ích. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi, chúc bạn luôn có những phút giây giải trí thư giãn và trọn vẹn nhất!
Truyền hình thực tế là gì?
Câu trả lời câu hỏi đầu tiên
"Truyền hình thực tế" là một thể loại chương trình truyền hình tập trung vào việc ghi lại những tình huống xảy ra một cách tự nhiên, không theo kịch bản được viết sẵn.. Mục đích chính là thu hút sự chú ý của khán giả thông qua những cảm xúc chân thật, sự bất ngờ, hồi hộp hoặc những khoảnh khắc hài hước.